h

Kadernota Algemene Beschouwingen 2019

29 juni 2019

Kadernota Algemene Beschouwingen 2019

Hieronder de bijdrage van fractievoorzitter Wim Rijnders aan de Algemene Beschouwingen van dinsdag 25 juni:

Inleiding

 

Het is nog geen maand geleden, dat door het college en de media hoog opgeven werd over hoe goed Schagen het in 2018 financieel gedaan heeft. We hebben in de raad, als SP, al kritische kanttekeningen geplaatst bij de euforie en aangegeven dat wij helemaal niet zo enthousiast waren en zwaar weer, een nieuwe ronde bezuinigingen en lastenverzwaring, zagen aankomen. De wethouder reageerde nogal gepikeerd op de somberheid van de SP, omdat volgens haar de SP de enige partij was die grote bedenkingen had. Achteraf blijkt die somberheid van de SP volkomen terecht!

In de weken daarna werd de raad in stapjes duidelijk gemaakt dat de financiële situatie van Schagen helemaal niet zo best is, heel slecht zelfs. En in de kadernota ziet de financiële toekomst er voor Schagen heel zorgelijk uit.

Er wordt in de politiek vaak gezegd dat na het zuur, waar we even moeten doorbijten, het zoet komt. Daar komt natuurlijk nooit iets van terecht. Als je naar de kadernota en de financiële situatie van Schagen kijkt, krijgen we de komende jaren nog heel wat zuur te verwerken en is er maar weinig kans op ook maar een klein beetje zoet.

We hebben nu een jaar of 6 de fusie achter de rug. Alles zou beter worden, goedkoper worden (schaalvergroting weet u wel). De praktijk is, dat we na de draconische bezuiniging op het sociaal domein in de vorige raadsperiode, nu weer bezuinigingen mogen verwachten. Met name weer op het sociaal domein, als het aan het college ligt.

We vragen ons af of het college wel goed grip heeft op de financiën. Door het niet beschikbaar hebben van actuele gegevens is deze kadernota eigenlijk een zinloos, loos document geworden en de bespreking van deze nota een rituele dans. Immers, er is geen zicht op hoe de tekorten de komende jaren opgevangen zouden moeten worden, waarop bezuinigd zou moeten worden en hoe het college denkt de inkomsten te vergroten. Want op dat laatste koersen we overduidelijk aan. Reden waarom wij bij deze kadernota slechts één motie en geen amendementen zullen in dienen. Dat zullen wij eventueel doen bij de begrotingsbesprekingen 2020, in de raad van november.

Sociaal domein en openbaar gebied

De tekorten, die zich aftekenen voor de komende jaren, zitten voor een deel in het sociaal domein. Het is eigenlijk een ongekend schandaal, dat nu blijkt dat de rijksoverheid de Jeugdzorg gewoon over de schutting gemikt heeft met als enige boodschap “zoek het maar uit”. Maar het echte probleem zit wat ons betreft niet in de WMO. Duidelijk is, dat als de overheid niets doet, er heel veel gemeenten zijn die niet meer aan hun wettelijke en overige verplichtingen kunnen voldoen. En wij verwachten dan ook dat de landelijke overheid uiteindelijk de verantwoording zal nemen en met meer geld over de brug komt.

Het kernprobleem bij de financiële tekorten zit bij openbaar gebied. De huidige problemen worden veroorzaakt doordat de voormalige fusiegemeenten een knullig beleid gevoerd hebben wat betreft de openbare ruimte. Populair gezegd, zitten wij nu in de problemen door de lijken die uit de kast gerold zijn na de fusie.

Het is wel heel cynisch dat een aantal partijen, ook hier aanwezig, boter op hun hoofd hebben en meer dan mee-verantwoordelijk zijn voor het wanbeleid van de vroegere fusiegemeenten dat tot deze tekorten geleid heeft.

In de beeldvormende vergadering werd, met betrekking tot de tekorten, aangegeven dat elk domein zijn eigen broek moest ophouden. Met andere woorden: de tekorten in het sociaal domein zullen binnen het sociaal domein gevonden moeten worden. Dat betekent, dat na de kaalslag in het sociaal domein in de vorige raadsperiode, er nu nog een verschralingsronde zou komen. Wij vinden dat het principe dat ieder domein zijn eigen broek moet op houden van tafel moet en dat geld vinden voor bezuinigingen een collectief probleem is dat alle domeinen gezamenlijk moeten oplossen. Het geeft geen pas dat we straks de wegen en fietspaden op orde hebben, maar dat de bijzondere bijstand, geluk budget, kind budget en ouderen budget tot op het bot uitgekleed zijn en de rekening van het debacle Jeugdzorg en huishoudelijke ondersteuning bij de zwakste groepen in onze samenleving komt te liggen.

Heffingen afvalstoffen en riool

Zorgwekkend vinden wij het gemak waarmee de verhoging van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing aangekondigd worden. Het is maar 36 euro per jaar. Nog even los van de andere stijgingen die op de burger afkomen en de achterblijvende inkomens. Het zou goed zijn als de collega raadsleden, bij voorstellen over verhogen van lasten en bezuinigingen, zich realiseren dat ze een bijstandskuitkering per maand bijverdienen. Wat een extraatje is voor onze raadsleden waarmee ze leuke dingen kunnen doen, is voor tal van bewoners het bedrag waarmee ze maandelijks rond moeten zien te komen. En dan tikt een verhoging van 36 euro stevig aan.

Er zijn wat tegenstrijdige berichten over de hoogte van de afvalstoffenheffing in Schagen. Her en der verschijnen berichten dat in andere plaatsen in de Regio lagere tarieven gehanteerd worden. Of dat echt zo is, is op dit moment onduidelijk. Als het zo is, is dat niet uit te leggen.

Wij zijn van mening dat – al dan niet in regionaal verband – de HVC de wacht aan gezegd moet worden en dat zij -net als de gemeente en burgers dat moeten doen – de kaasschaaf maar over hun eigen organisatie moeten halen en de buikriem aanhalen. De reflex van verhogen moet doorbroken worden.

Toeristenbelasting

Op de een of andere manier is de toeristenbelasting altijd een gevoelig onderwerp. Als we kijken naar de tarieven over 2018 in Noord-Holland, zit Schagen dik aan de onderkant van die tarieven. Vrijwel alle gemeenten vragen meer, sommigen zelfs het dubbele of driedubbele.

Wij zijn geen voorstander van verhogingen van lasten. Een uitzondering daarop is de toeristenbelasting, Het is ons inziens alleszins redelijk dat de toeristen meebetalen aan het op orde brengen van o.a. fiets en wandelpaden. Een forste verhoging van de toeristenbelasting is dan ook wat ons betreft acceptabel. Voor een week betaalt menç volgens het voorstel in de kadernota, per persoon 9,10 euro per week. Dit afgezet tegen de verhuurprijzen - die liggen tussen de 400 en 1500 euro per week of meer - zal een verhoging geen invloed hebben op het aantal toeristen dat in Schagen overnacht.

Overigens zou een koppeling van de toeristenbelasting aan de hoogte van de huurprijs wat ons betreft ook een optie zijn.

Lasten doorschuiven naar volgende generaties

Het uitgangspunt is dat er voor investeringen in kapitaalgoederen in het openbaar gebied niet geleend wordt en lasten niet doorgeschoven worden naar volgende generaties. De SP vindt ook dat met het aangaan van leningen terughoudend moet worden omgaan. Maar de financiële situatie maakt, dat wij lenen ten behoeve van de achterstanden bij de investering en onderhoud nodig vinden. Nood breekt wet. Op de stelling “lasten doorschuiven naar volgende generaties” valt ook nog wel iets af te dingen: het is alleszins redelijk dat toekomstige generaties ook een financiële bijdrage leveren aan de wegen, bruggen enz. waarvan die toekomstige generaties ook volop gebruik zullen maken.

Duurzaamheid

Ook de SP vindt de signalen met betrekking tot de opwarming van de aarde en de daarmee samenhangende problemen uitermate zorgelijk. We zijn dan ook tevreden dat het klimaatbeleid en duurzaamheid hoog op de gemeentelijke agenda staan. Wel vinden wij dat o.a. door de financiële problemen van de gemeente Schagen enige pas op de plaats noodzakelijk is. De gemeente Schagen maakt zich terecht zorgen over het einde van de wereld. Wel moet daarbij in ogenschouw genomen worden dat veel inwoners zich zorgen maken of ze het einde van de maand financieel wel halen. Voorkomen moet worden dat inwoners door de klimaatregelen nog verder in de financiële problemen Daarbij is er geen enkele duidelijkheid over het beleid van de landelijke overheid en ontstaan er her en der veelbelovende alternatieve vormen van energie.

Ambities en personeel

De SP vindt dat in de kadernota de financiële toekomst van Schagen onderschat wordt. We hebben het gevoel dat het een groot deel van de gemeentelijk organisatie er nog niet van doorgedrongen is dat er sprake is van een ernstig financieel probleem. Aangegeven wordt weliswaar dat er in de WMO en Openbaar gebied problemen liggen. Maar in de andere domeinen worden naar hartenlust nieuwe kosten en ambities opgevoerd. De domeinen Veiligheid, Openbare ruimte, Duurzaamheid en WMO geven zonder enige terughoudendheid aan dat ze meer mensen nodig hebben. Men spreekt in de kadernota over het “mee-adem principe”. Dit houdt dan in dat als er mee taken bijkomen er meer personeel moet bijkomen. Wij zouden dat graag financieel vertaald willen zien: meer geld meer personeel, minder geld minder personeel.

Het is noodzakelijk het ambitie niveau van het college en ambtelijke organisatie in te tomen en vooralsnog af te zien van alle extra personeelsleden en projectleiders, tot het moment dat er een positievere financiële situatie ontstaat. Ook met het starten van nieuwe projecten moet uitermate terughoudend worden omgegaan.

Ook wat de ambities rondom Sportcomplex Groenoord betreft is het goed om pas op te plaats te maken wat de kosten voor de gemeente betreft.

Gebied coördinatie en participatie

Het college hecht grote waarde aan de participatie van de inwoners. De praktijk wijst uit dat de drie gebiedscoördinatoren het smeermiddel bij uitstek zijn tussen de gemeentelijke organisatie en inwoners. Het argument dat een ondersteuner wenselijk is snijdt geen hout. Gezien het succes van de gebied coördinatoren en de invloed die zij hebben op de participatie van burgers, is het dringend gewenst om de vierde coördinator wel aan te stellen.

 

Woningbouw

Wij hebben waardering voor de voortvarendheid waarmee het college de woningbouw ter hand neemt. De plannen die er zijn zien er veelbelovend uit. Een zorgenpunt blijft voor ons of de beschikbare nieuwe woningen wel in de voldoende mate voor de eigen inwoners beschikbaar zijn.

 

Schagen, 22 juni 2019

Wim Rijnders, SP fractie

 

 

Reactie toevoegen

(If you're a human, don't change the following field)
Your first name.
(If you're a human, don't change the following field)
Your first name.

Plain text

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.

U bent hier